In het begin van mijn zendamateur-loopbaan had ik een heel klein tuintje en dus geen ruimte om een grote antenne op te hangen. Dus je moest een stukje draad aanpassen aan je zender. Daar werden honderden artikelen over gepubliceerd en uit één daar van heb ik toen een Antenna Tuning Unit (ATU) gemaakt. Het artikel stond in het blad "Radio Communication" van Januari 1987 en was geschreven door M.J. Grierson, G3TSO. Een Engelsman dus, hij bekende wel dat hij de ideeen had opgedaan uit een oud ARRL handbook.
De kop boven het artikel.
In het verhaal worden drie aanpas-mogelijkheden besproken om een willekeurige antenne aan een zender te koppelen.
Figuur 1 laat de originele transmatch zien waarbij gebruik gemaakt wordt van een differentiaal of split-stator afstem-C, een rolspoel en een serie condensator.
Zo zat mijn oude tuner in elkaar en werkte eigenlijk wel goed, maar niet op alle amateurbanden met mijn relatief korte antennedraadje. Ik heb me er trouwens prima mee gered.
Een tweede, eenvoudiger methode is te zien in bovenstaand figuur. Die werkt ook prima.
En in sommige gevallen kan het helpen de in- en uitgang te verwisselen zodat je de bovenstaande schakeling verkrijgt.
Maar eigenwijs als ik ben dacht ik toch nog een wat meer universele oplossing te hebben. Vaak kwam ik net wat capaciteit te kort bij, vooral de uitgangs-C. Dus waarom niet een bijschakelbare condensator om over een of geen van de variable condensatoren te schakelen. Verder een schakelaar om de ingangs-C niet als splitstator te gebruiken, maar de beide helften parallel te schakelen.
Dat heeft er toe geleid de oude ATU om te bouwen naar de huidige.
Met S1 kan de ingangs-C, C1 op twee manieren worden gebruikt. In de diff-stand wat beter voor hogere frequenties en daar bij een wat te lange antenne (draad)
Verder nog de schakelaar S2 voor het toevoegen van capaciteit aan C1 of C2. Ook kun je de ingang met de uitgang verwisselen. Hoewel aan beide kanten een connector is geplaatst kun je aan de antenne-zijde gewoon een stuk draad steken waar je langdraad antenne meer verbonden is.
Misschien ga ik nog een extra uitgang voor draad antennes maken die aan de bovenkant van de rolspoel is bevestigd. Door de uitgang kort te sluiten kun je vanaf dat punt een draadantenne aansluiten en op de ingang bv. een ARC-5 of een TCS12 zendertje aansluiten en aanpassen.
Het resultaat:
De oude benaming zit er nog op, "Slooper". Dat werkte toendertijd niet goed. Bovenop nog de plakresten van een plankje. Was goed plakspul.......
Het vooraanzicht met links C1, midden de L en rechts C2.
De achterkant met links de uitgang en rechts de ingang. Rechts ook de schakelaar van de functie van C1. In het midden de keuze voor extra capaciteit over C1 of C2. Ziet er niet professioneel uit, maar het werkt, perfect zelfs, van 1,8 MHz to 29,7 MHz met een stuk draad van ca 15 meter.
Het binnenwerk met de beide variabele C's afkomstig uit Amerikaanse dump-apparaten. Ook de bruine condensatoren ( het zijn er twee) van 50 plus 280 pF zien van uitstekende kwaliteit en kunnen een stroompje en een spanninkje verdragen.
Dit is de spoel, fabrikaat Annecke. Jammer genoeg bestaat dit merk niet meer.
De windingenteller voor de rolspoel, ooit op een rommelmarkt voor vijf gulden gekocht!!
De tuner is een aanrader voor een ieder met een te kleine tuin of wanneer je ergens gaat kamperen. Vergeet alleen niet dat je er bijna een breinaald mee aan kunt passen, maar dat het rendement van zo'n antenne natuurlijk "Nul komma naatje "is. Maar wel een SWR van 1:1 HI !!