Een boekwerkje van W. Olthoff, "Bouw het zelf" deel 4, laat veel voorbeelden zien van schakelingen die zelf te bouwen zijn. Een bron van inspiratie.
Dit is dus de titel van het boekje.
Er stond echter een niet op de voorplaat afgebeeld idee in, dat mij erg interesseerde.
Ja, inderdaad, sleutelen aan de klassieke omroepsuper. De heer Olthoff had daar wel aardige ideeen over. Dat begon al met de oscillator en de mengtrap.
De meeste supers hebben als mengtrap en oscillator vaak een triode-hexode., met een ECH81 of iets dergelijks.
Nadeel van deze vrij gecompliceerde buizen is de hoeveelheid ruis die ze produceren en die nog eens krachtig versterkt wordt in de MF-versterker. Verder wordt de instelling van de buis beinvloed door de AVR-spanning aan het signaalrooster van de hexode. Daarmee kan ook de oscillator-frequentie mee getrokken worden.
Dus beter een aparte mixer en een aparte oscillator.
De oplossing uit het boekwerk, een zeer interessante schakeling, ik zag dat wel zitten. Weliswaar een wat grotere demping op de eerste MF-kring. Maar dat werd weer opgelost door een MF-versterker met in totaal zes kringen of wel drie MF-trafo's.
Zo ziet de MF-versterker er uit. De auteur waarschuwde al wel voor het oscilleren van de versterker en adviseerde een paar afschermschotjes te monteren, een vooruitziende blik. De versterking wordt al iets minder door toepassing van grote kathode-weerstanden. Wat wel heel mooi is, dat is de detector, een zogenaamde "Infinite impedance detector". Deze heeft als eigenschap de laatste MF-kring nagenoeg niet te belasten met alle voordelen van dien en door de grote kathodeweerstand wordt een sterke LF-tegenkoppeling verkregen die er voor zorgt dat de detector-vervorming zeer gering is.
Na dit verhaal aandachtig te hebben gelezen begonnen mijn vingers te jeuken om het geval te bouwen, dus rap aan het werk.
Direct naar het eindresultaat.
De eerste probeersels.
Het bewuste toestel, met NOVOCON afstemcondensator en doordat dit onderdeel zo goed gelagerd is zakken de platen van zelf naar beneden. Dus snel een provisorische vertraging aangebracht.
Op deze afbeelding is ook het Amroh-spoelblok 736 te zien, dat zorgde al voor de nodige kopzorgen vanwege vastzittende kernen.
De achterkant met gezicht op de drie MF-trafo's en een Amroh-entree.
Op deze afbeelding is de opstelling wat beter te zien.
De onderkant met afscherm-schotjes, waarbij ik dacht dat het zo zou moeten.......
De oscillator met het Amroh-spoelblok, als oscillatorbuis een EC92. Ik heb ook nog een 150C4 als spanningsstabilisator toegepast. Dat bleek later toch wel een overbodige luxe.
Rechts de mengtrap en links daarnaast de 1 MF-versterker.
De tweede MF-versterker en de AVC-diode. Helemaal links boven de detector.
Het resultaat van dit stukje handwerk is een fluitende en piepende ontvanger die niet rustig te krijgen is. Een oproep voor oplossing op de website van het :
Nederlands Forum over Oude Radio's
leverde veel adviezen en nuttige opmerkingen op:
Het uiteindelijke resultaat.
Het resultaat is dat ik de ontvanger in de huidige vorm nog even op de foto heb gezet en dat over een uurtje het hele ding gesloopt wordt en totaal opnieuw gebouwd wordt......
Na het toepassen van vele tips is het volgende resultaat ontstaan:
Het uiterlijk is ook iets gewijzigd, aangezien de Novocon afstemcondensator wel heel licht liep en door het eigengewicht van de platen spontaan naar beneden zakte, heb ik een zogenaamde "balldrive" op de afstem-C gemonteerd. Dat heeft twee voordelen, de condensator blijft netjes op de plek staan en de afstemming is door de vertraging wat eenvoudiger. Onder de achaal nog het oude gat voor het spoelblok, daar komt een asje in voor de met een snaar voortbewogen trommel op de afstem-C. Als alles mee zit komt er dan ook nog een schaal met wijzer bij.
U ziet, het spoelblok is er niet meer, dat is vervangen door twee Philips PP11 spoelen.
Een blik op de twee spoelen en de afstem-C. Links het antenne=gedeelte van de mengtrap.
Boven de oscillator die nu een zeer stabiele frequentie en een heel constante amplitude produceert. Onder de gele condensator de spannings-stabilisator ( 150C4 voor 150 Volt) , oorspronkelijk bedoeld voor de voeding van de oscillator. Deze spanning wordt nu voor de schermroosters van de twee MF-versterkers gebruikt.
Een totaalbeeld van de onderkant. De ingang nog steeds zonder fluitfilter.
Van rechts naar links, de 6J6 mixer met eerste MF-trafo. Alles goed afgeschot. Dan vanaf de MF-trafo een koppel-C van 100 pF naar de eerste MF-versterker (EF92)
Op deze foto de tweede MF-trafo en de tweede versterker (EF92). De koperen leiding is de anode-spanningsvoorziening.
Het tweede en derde MF-bandfilter met de tweede MF-versterker. Boven het derde filter is de dubbeltriode te zien (EAA91) waarvan een helft gebruikt wordt.
Als laatste de infinite impedance detector. er komt nog een trapje LF-versterking bij.
Het resultaat is geweldig, de storing van zonnepanelen van de buren is nog veel harder geworden, maar de positieve kant is dat ik tussen alle storing ook zenders op de middengolf ontvang die ik overdag tot dusver alleen op mijn (super gevoelige) Japanse TRIO 9RR59DS kon ontvangen, die radio heeft namelijk een HF-voorversterker. 's Avonds zal het een compleet feest op de Middengolf zijn.
Ik heb de MF-versterker op de Philips-methode afgelegeld, eerst alle kernen zo ver mogelijk uit de spoelen draaien en dan met de derde MF beginnen af te regelen op maximale ontvangst, dat vervolgens voor de tweede en eerste MF herhalen. Ook de oscillator en het antennedeel volgens een voorschrift uit Philips "Schakelingen voor de amateur" gehaald.Dat ging ook allemaal zonder problemen. Een laatste tip die ik kreeg, maar toen zat de boel al weer in elkaar, was om de positie van spoelen en buisvoeten zodanig te verdraaien en te plaatsen dat de anode-leidingen van de MF-versterkers zo kort mogelijk worden.
Dat ga ik zeker ook nog doen, maar dan met andere MF-banfilters, die kleine AP1001/70. Ik had die opzettelijk niet gebruikt vanwege het vele vijl en zaagwerk om de rechthoekige gaten voor deze trafo's te maken.
De resultaten van deze radio geven de burger weer moed en de bouw was erg leerzaam. Elk onderdeel moet goed overwogen geplaats worden, de schotten moeten op de juiste plek gemonteerd worden en de leidingen zo kort mogelijk maken
.
De volgende stap is het maken van een wobbulator om zo de MF-versterker beter te kunnen afregelen. Maar eerst nog de verder afwerking van deze ontvanger.