Het idee om antennestromen te meten is ongeveer zo oud als de radiotechniek zelf. Toch wordt daar tegenwoordig nauwelijks naar gekeken. Met automatische antennetuners of handbediende afstemunits wordt de optimale SWR-verhouding ingesteld. Trots verkondigen amateurs dat de SWR 1:1 is. Ja, dat is mooi voor de zender-eindtrap, maar of alle geproduceerde vermogen de antenne bereikt is vers twee. Zoals wijlen Leo van Bergen PA0MAI vroeger al verkondigde, het "kassie belazer" werkt prima.
Naar aanleiding van zeer interessante artikelen over oa. antennetuners van PA0FRI. ( zie Website PA0FRI ) werd ik weer enthousiast gemaakt om een antennestroom-meter te maken en wel naar het idee van PA0FRI. Zie deze link : Antennestoommeter
Ergens had ik nog een paar opnemers liggen, gesloopt uit een antennetuner van het ex. DDR-leger denk ik. Maar ik kon er maar één vinden. Dus zelf maar wat in elkaar gezet. Eerst wat kastjes en meters bij elkaar gezocht en toen druk aan het werk. Vooral de losse opnemer en aparte indicator spreken mij aan. Zo is het volgende product is ontstaan:
Links de meet-eenheid en rechts de uitlees-eenheid. De kabel tussen beide kastjes is ca 1,5 meter, maar kan ook langer. De bedoeling is de beide benen van de open dipool te kunnen bemeten en dat met twee meters zodat je gelijk de symmetrie kunt beoordelen. Ik heb de schaal in procenten gemaakt ( x 10 ) omdat de absolute stroom toch giswerk is.
De uitlees-eenheid met twee Sifam-meter van 100 micro-Ampere, Het kastje had al een eerder leven gehad, vandaar de blindplaatjes.
Vooraanzicht van de unit. In het midden de gevoeligheids-keuze met een zes-standen schakelaar.
De achtekant toont nog de oude functie van de kast. Het chassisdeel bij "Dummy Load" is wel nieuw. De aansluiting voor de meet-unit. De rest van de gaten heb ik maar open gelaten, je ziet ze toch niet en anders beweer ik wel dat het voor de koeling is....
Er is nog wat ruimte over in de kast. Dit is dus echt alles wat er in zit.
De meeteenheid in een plastic-kastje. Dit is de uitgangs-kant, hoewel dat in feite niets uitmaakt.
De ingangs-kant voor lijn 1 en 2.
Binnen ziet dat er zo uit, de binnenaders van RG213-coax. Ik heb in tegenstelling tot PA0FRI paarse ferrit-kernen gebruikt. Het zal de breedbandigheid wel niet ten goede komen en ook de zelfinductie is met 25 windingen wat hoog. Binnenkort maar eens rode T80-2 van Amidon aanschaffen.
De redelijk symmetrisch opgebouwde meet-schakeling met twee germanium-dioden.
En zo is de meetkast aan de open lijn gehangen, dit is de ingangskant.
Bij de rode bussen komt het er weer uit.
Uiteindelijk ook de andere opnemer uit de DDR gevonden en dus ook deze variant in elkaar gezet. Alleen de kastjes zijn op. Dan maar een plankje met wat hulpstukjes.
Dit is het resultaat, in het midden de twee professionele opnemers. Oorspronkelijk zaten er verzilverde draden door.
De gelijkrichters en filters direkt op de opnemer gemonteerd.
Het ziet er aardig symmetrisch uit, bestelnummer nog boven op de opnemers.
Als afsluiting van de meet-transformator twee weerstanden van 100 Ohm parallel. Dan een Germanium-diode met condensator van 1 nF en het filter met 1 kiloOhm en 10 nF naar aarde. Het geheel kan aangesloten worden op de meet-eenheid. Het werkt perfect en ik kan geen verschil meten tussen de zelfgemaakte stroom-trafo's en die uit de voormalige DDR. Er komt ook nog een wit draadje uit de behuizing, dit is een signaal van een koppel-C en werd waarschijnlijk gebruikt om ook de SWR te kunnen meten.
En waar is het voor??? Jawel, om te kijken of de Annecke-tuner mij belazert of niet, dat zelfde geldt natuurlijk ook voor de bovenste zelfbouwtuner. Het resultaat is verbluffend en leerzaam. De tuners beduvelen me dus niet, ze doen het voortreffelijk. Met wat draaien aan alle knoppen van de tuner was een beter resultaat te behalen dan met de gehanteerde waarden die ik ooit opgeschreven had. Bij lage frequenties was de symmetrie van de antenne bijna perfect, echter vanaf 10 MHz begint het ene been meer te doen dan het andere. Dat komt waarschijnlijk doordat een helft redelijk vrij hangt en de andere helft langs de muur van het huis loopt.
Volgende klus een stroommeter voor metingen aan een coaxkabel of door één lijn.