Deze radio heb ik vele malen gezien op rommelmarkten, maar ik vond hem altijd te duur. Het toestel interesseert mij omdat hij er van buiten heel militair uitziet en van binnen op een oude Braun radio lijkt. Nu is echter het moment aangebroken dat ik de trotse eigenaar ben van dit stukje Deens vakwerk met het serienummer 238. .Het is mij niet duidelijk waar toe de ontvanger diende. Met mijn beste Deens heb ik geprobeerd de naam te ontcijferen en ik kom tot de conclusie dat een soort bewakings-ontvanger is, een beter Nederlands woord weet ik er niet voor. In het Duits zou het een "Ueberwachungs-empfänger" zijn en in het Engels een "Guard-receiver". Verder kan ik er niets, maar dan ook helemaal niets over vinden. Het is een ontvanger met halfgeleiders, fet's en transistoren, waarschijnlijk met een heel begrijpelijk schema en door de ruime opzet is hij ook nog eenvoudig te repareren.
Intussen ben ik ook nog in het bezit gekomen van een tweede exemplaar met het serienummer 29, je zou dan zeggen dat daar ook de oudste printen in zitten, maar dat is niet waar. De LF-versterker-print is al een gemodificeerd type, 677. Waarschijnlijk zijn alle ontvangers terug geroepen om deze print te wijzigen....
Door op de afbeeldingen te klikken worden ze in een groter formaat gepresenteerd.
Het vooraanzicht.
Zo ziet de voorzijde er uit. Omrade = Bereik, Styrke = Volume en Skala + Afstemming .
Bovenkant met voorzijde. De klep wordt met de twee klemmen vast gehouden.
De zijkant met de antenne- en aarde-aansluitingen.
Antenne aansluitingen.
Voor de kompleetheid, ook een plaatje van de onderkant.
Het typeplaatje.
De schaal met drie bereiken, 1500-3000 kHz, 3000 tot 4600 kHz en 4600 tot 6200 kHz.
De toetsen, AFBR is de aan/uit knop, LYS is de schaalverlichting, Beat is BFO aan/uit en Test kan men gebruiken om op 2000, 4000 en 6000 kHz te kijken of de schaal overeenkomt met de rateltjes die je nu hoort. (zonder antenne)
Aan de rechter zijde van de radio bevindt zich de batterijenhouder, goed voor 9 stuks 1,5 Volts batterijen, dikke monocellen. De officiele batterijen zijn van het type NBA 030, dat is de militaire uitvoering van een monocel (D-cel), 1,5 volt, lengte 62 en diameter 32 mm. ( ook wel LR-20 of MN1300 genoemd)
Om de batterijen op hun plaats te houden worden drie van deze PVC-buizen gebruikt.
De kale batterijbak.
Binnenkant, bovenzijde.
Binnen, onderkant.
Antenne-aansluitingen.
Hier onder wat foto's van de MF-versterker die een middenfrequentie heeft van 1000 kHz . Dat is vrij hoog, maar doordat er veel MF-bandfilters gebruikt worden zou de bandbreedte wel redelijk klein kunnen zijn. Last van spiegelfrequenties heb je niet omdat de banden vrij smal gekozen zijn.
De MF-versterker. Bij dit exemplaar zijn sommige trafo's rijkelijk met kaarsenvet voorzien.
De printsporen en de donkere gaatjes van de trafo-kernen..
Aangezien de ontvanger erg doof is, heb ik het vermoeden dat de MF-versterker niet goed werkt. Dus de printplaat er uit gesloopt zodat ik overal makkelijker bij kan. Daar bij heb ik over het hoofd gezien dat de MF-trafo's ook aan de onderkant kunnen worden afgeregeld. Boven waren ze boordevol met kaarsenvet gegoten.
Wat mijn vermoeden bevestigt dat er wat is gebeurd met de versterker.
Ik heb aan de ingang een 1000 kHz signaal gezet en met verbazing geconstateerd hoe ver de trafo's naast de frequentie staan. Waarschijnlijk "geoptimaliseerd" voor amateurgebruik. Maar ja de kernen zaten heel vast en ik wist niet met welke vorm trimsleutel de zaak geregeld moet worden. Dus, een trafo van de print verwijderd. Dat is nog een hele klus met desoldeer-litze. Maar uiteindelijk is het gelukt. De behuizing verwijderd en dan zie je het binnenwerk
De spoelen van de trafo. Ze zijn al iets donker aan de bovenkant. Ik kon zo gauw de föhn niet vinden en heb ze met een vlammetje verwarmd om het vet er uit te laten lopen. Gelukkig is de vorm van een soort papier zodat niet alles smelt. De kern is er nu goed uit te schroeven met een klein schroevendraaiertje. Bij de hermontage kwam ik er achter dat er gaatjes in de print zitten zodat je ze van onderen ook kunt regelen.
Ik heb nu de versterker op maximaal signaal afgeregeld en de gevoeligheid is met enorme sprongen omhoog gegaan. Alleen band drie is nog wat doof. De voedingsspanning is overigens 7,2 volt ipv. 9 Volt. Het blijkt dat dit ook het geval is in het tweede exemplaar, dus het zal wel correct zijn.
Het spoelblok.
HF-, Oscillator en mixer-kringen. Meest links is HF-versterker, midden is de mixer en rechts de oscillator. Ook hier veel kaarsenvet gebruikt, een druppeltje is toch voldoende ???
De soldeerzijde met de schakelaar.
DE LF-print met links de LF-versterker. De vreemde constructie met de transistor 2N3053 en de BC109 is een standaard modificatie op print LF667. Aan de rechter zijde de BFO en test-oscillator, links daarnaast de spanningsregelaar voor de 9 Volt, die bij beide apparaten naar beneden geschroefd is naar 7,2 Volt. Het maakt op de gevoeligheid nauwelijks wat uit, 9 of 7,2 Volt.
De soldeerzijde van LF667.
BFO met 1000 kHz kristal en een soort test multivibrator, deze geeft 125 Hz-bloksignaal af dat de BFO moduleert. Hierdoor krijg je een soort een marker zodat je kunt controleren of de schaal en aanwijzer overeenkomen.. De check frequenties zijn 2000, 4000 en 6000 kHz.
Het "Marker-signaal". Totale breedte 8 mS en de puls is ca, 1 mS. De dikke lijn is 1000 kHz, BFO-signaal.
BFO van boven gezien rechts en de multivibrator met twee transistoren links. Pas op, de spoelvorm breekt heel gemakelijk af. Dat is me dan ook bij beide exemplaren gelukt. Maar een beetje lijm doet wonderen.
De HF-., oscillator en mixer. Nu in combinatie met de afstemcondensator.
De HF-., oscillator en mixer. Van boven gezien.
Een gedeelte van het LF-deel en rechts de druktoetsen.
Het bijna geheel geheel gesloopte chassis.
Gezicht op de afstem-C en de druktoets-schakelaars.
Op deze foto is de snaarloop van de afstemming te zien. Op de grote trommel met veer zijn steeds drie windingen aanwezig. Om het asje van de afstemming eveneens. Een zeer zwakkeplek is al te zien links van de afstem-as. Daar moet dus een nieuw snaartje op. Nu die nog heel is kan ik gelijk de lengte van de snaar meten voor een vervanger en die is , met twee lusjes, 95 cm..
Schema's:
Dit is het schema van de LF667. De eindtrap wordt direct door een 2N3053 aangestuurd. Deze uitvoering schijnt niet te hebben voldaan aangezien ik alleen nog maar ontvangers gezien heb met LF677-printen.
Het principeschema van de LF-versterker. op print 677.Ten opzichte van de LF-667 is er een extra BC109 aan de sturing van de eindtrap toegevoegd en nog wat componentwaarden zijn gewijzigd.
Schema van Powersupply, BFO en multivibrator. LF667 en LF677.
Het schema van de middenfrequent-versterker-print MF680.
Het spoelblok met de HF-versterker, de mixer en de oscillator.
Het blokschema met de interne verbindingen.
Mocht u de pech hebben dat de snaar breekt, hierboven de snaarloop en de lengte.
Het schema van de HF-print 678 is nog in de maak, evenals het blokschema waar op ook te zien is hoe alles aan elkaar geknoopt is.
Ook altijd handig, de afregelpunten en de kleuren van de draden. Op dit plaatje, dat in mijn eerste ontvanger met een vrij hoog serienummer zat, staat nog de LF-print 667 genoemd, deze was echter al vervangen door de gewijzigde 677.
Met de vertaling:
skærm = afscherming, grå = grijs, sort = zwart, brun = bruin, blå = blauw, gul = geel flerfarv = veelkleurig rød = rood hvide = wit, grøn = groen lilla = purper
sugekreds = zuigkring spolerne = spoelen område = bereik
Met dank aan de heer Bart Slager, die mij de handgetekende schema's en de handleiding van de ontvanger stuurde. Ze zijn nu als pdf beschikbaar en zijn opnieuw getekend en onder het kopje "Nieuwe schema's" te bekijken en te downloaden.
De schema's:
De beknopte handleiding in het Engels