Ook deze ontvanger maakte een lange reis van Groningen naar Goor.
Het apparaat werd in 1968 op de markt gebracht. Het was een ontvanger waar je als jonge radioamateur
met begerige blikken naar keek. Ja, er waren natuurlijk nog mooiere radio's, bv. Collins, maar die waren
helemaal niet te betalen. Mooi is het om nu toch nog in het bezit te komen van zo'n jeugddroom.
Door op de afbeeldingen te klikken krijgt u een groter beeld in een nieuw window.
Daar staat hij dan in volle glorie, dat ziet er best professioneel uit.
Enkele conversie, IF 455 kHz
Analoge, niet lineaire schaal, nauwkeurigheid 10 kHz in het middengolfbereik en ongeveer 200 kHz in het 30 MHz bereik. Bandspreiding voor de 80, 40, 20, 15, 10m amateur banden.
AM, CW/SSB met BFO.
En dat was de prijs in 1968 bij de firma "Radio Elra" in de Zwartjanstraat 38 , Rotterdam, ongeveer een maandsalaris van een modaal iemand.
De technische data van dit wonder der techniek. En eerlijk gezegd, het toestel werkt uitstekend, is enorm gevoelig en heeft een wat optimistische S-meter. Hij heeft wel een kwartiertje nodig om stabiel op frequentie te blijven. Het verschil tussen een DE en DS is me nog niet helemaal duidelijk, wie het weet, graag een mailtje.
Een indrukwekkend aantal schalen, de teksten spreken voor zich.
De hoofdafstemming. Links het merk-embleem, de Amerikaanse Trio-onderneming heet Kenwood en ergens heb ik ook al eens de naam
Jennen gezien.
De schaal voor de bandspreiding, het is een beetje "Fingerspitzen-gefühl" voor het instellen van de hoofdafstemming om precies de
goede fine-tuning te verkrijgen. Het sierdopje op de RF-gain-knop is verloren gegaan.
Alle drie op op een rijtje. De S-meter geeft erg optimistisch aan.
Blik op de rechter zijkant.
Achter zijn de ventilatiegaten voor de warmteafgifte van de buizen.
Links de instelling van de S-meter, dan de aardklem met daarnaast de antenneklem. Rechts daar van een antenneplug.
Op deze foto links de plug voor remote control, dan de verschillende output aansluitingen voor 4 en 8 Ohm speaker, zekering en
schakelaar voor 120 of 220 Volt.
De onderkant heeft volgens de vorige eigenaar wat schade opgelopen door fixeer. Voor de huidige generatie jongeren, fixeer is in de fotografie een vloeistof waarmee een foto (negatief of afdruk) na ontwikkeling wordt behandeld. Hiermee worden de na het ontwikkelen overgebleven lichtgevoelige zilverhalogeniden opgelost, zodat de onbelichte delen niet alsnog zwart worden en de foto houdbaar wordt. Dit proces heet fixeren en wordt bij het tegnwoordige photoshoppen niet gebruikt........
De ronde gaten zijn voor de afregeling van de oscillator-, mixer- en HF-kringen . De echte freaks plakken deze gaatjes af
om er voor te zorgen dat er geen koele luchtstroom langs de spoelen ontstaat, die dan weer zorgt dat de ontvangst-frequentie gaat verlopen.
En zo ziet de gebruiksaanwijzing er uit.
Wanneer je de kap verwijdert zie je dit als binnenwerk.
De rechter zijde met de bandspreidings-afstem-C, de HF-versterker en de oscillator.
.
De MF-trap met twee mechanische filters en één trafo. De originele Hitachi-buizen zijn nog in gebruik en doen het nog prima.
Aan de achterkant, de produkt-detector en de spoel van de BFO.
Het LF-gedeelte.
De linker kant met voedingstrafo. Op de ze afbeelding staat ook een 0A2 stabilisator. Vreemd is dat de buisvoet en de bedrading
aanwezig was in de ontvangers. De buis ontbrak. Ook op het schema kom je die niet tegen. Verder was er ook een gat voor een extra
buis en een kristalhouder voorgeponst. Daar kon je dan nog een calibrator mee bouwen.
De buisvoet is er door de vorige eigenaar ingezet, het is een afwijkend model.
Gezicht van boven, er werd al wel gebruik gemaakt van printed-circuit-borden. Die zien er trouwens heel goed uit.
Het totale onderaanzicht.
De gehele spoelenbak. De bedrading is voor een kortegolf-ontvanger niet echt stabiel aangebracht. Oscillator-leidingen hangen met
flexibele draadjes aan de verschillende componenten.
Links boven de oscillatorbuis (ECC85) waarvan oorspronkelijk maar één helft van werd gebruikt. Dit exemplaar werd gewijzigd, achter
de oscillator werd een kathodevolger gebouwd met de tweede helft van de dubbeltriode. Dat is waarschijnlijk niet voor de schoonheid gedaan.
Het is bekend dat bij het aftemmen de HF-kringen het oscillatorsignaal meegetrokken werd. Dus een goede kathodevolger voorkomt zoiets.
De andere kant van het spoelblok, met rechts de voedingsunit. De calibrator is nog niet bedraad.
Na een grondige afregelprocedure speelt het toestel weer als vanouds en wat opvalt is de enorme gevoeligheid van de radio.
Hoewel er over het algemeen veel wordt geklaagd over de instabiliteit van de 9R59DS, moet ik constateren dat dat in
de praktijk best meevalt. SSB stations in de 10, 15 en 20 meterband zijn prima te ontvangen. En op de lagere banden is het al
helemaal geen probleem. Al met al een uitstekende ontvanger die heel goed voldeed aan de eisen van die tijd.
Het schema.
De spannings-stabilisatie had de ontwerper al bijna uitgevoerd, alleen de 0A2 of 150C2 moest er nog ingeprikt worden. Deze 150 volt is de voedingsspanning voor de local oscillator en de BFO.
Oscillator.
Aangezien de mixer de neiging had de oscillator mee te trekken is er bovenstaande modificatie uitgevoerd. De tweede nog niet gebruikte helft van de oscillatorbuis ECC85 is gebruikt als kathodevolger voor het uitgangssignaal van de oscillator. De oscillator voedingsspanning is gestabiliseerd met een 0A2 of 150C2. (150 V.)
De calibrator.
Daar de afstemming op de amateurbanden, vooral met de bandspreidingsknop nogal lastig is, heb ik toch maar de calibrator ingebouwd. Niet volgens het schema van een modificatie-handleiding die niet goed werkte, maar een standaard oscillator, waarvan het signaal met 1 pF aan de HF-ingang wordt gekoppeld. Om het ding in te schakelen wordt de (nog niet gebruikte) schakelaar op de RF-gain potmeter gebruikt. Het geheel werkt uitstekend, ook met het 1 MHz-kristal wat ik nu gebruik.
Het schema van de calibrator.
De schaalverlichting.
Omdat er nu meer op de afstemschalen moet worden gekeken, heb ik de schaalverlichting ook aangepast. Die was wel erg matig en op de S-meter helemaal niet aanwezig. Een defecte Led-TL-buis bracht de oplossing. De leds in zo'n buis zijn meestal allemaal goed, maar de spanningsomzetter in de buis raakt defect. Dus je hebt een heel lange strip Leds. Je knipt er steeds een serie van drie af, maakt de kopersporen blank, soldeert daar een weerstandje van 330 Ohm aan en sluit het aan op de ca 9 Volt van de gelijkrichte gloeispanning van 6,3 Volt. Een diode (1N4001) en een elco van 4700 muF zorgen voor een knippervrij gedrag van de leds. De montage boven de meters is op eigen smaak en inzicht uit te voeren.
Het nogal dove bereik 4.
Als eerste maatregel, de S-meterschakeling die ook de kathodes op een hoger spanningsniveau brengt dmv. de RF-gain-potmeter losgekoppeld
'zie rode kruisjes. De losgemaakte leiding wordt nu aan aarde gelegd. De RF-versterker is nu nog wel regelbaar met VR1.
De doofheid is dus geenszins over, dus op naar de volgende modificatie, de RF-buis 6BA6 vervangen door een EF183, die een bijna 3 x zo grote versterking heeft.
Maar ja, dat is een 9 pins buis, dus het gat voor de buisvoet moet naar 20 mm worden vergroot.
Hierbij het schema van de RF-versterker. Denk vooral aan de stop-weerstand in de signaalroosterleiding. Deze moet 1 kOhm groot zijn anders begint de buis behoorlijk wild te oscilleren. Een schotje op de buisvoet maken helpt niet veel, de weerstand wel. Het resultaat is een zeer gevoelige ontvanger op alle banden.
Op Band 1 zijn zelfs de signalen te sterk en moet de RF-gain teruggedraaid worden om vervorming van het LF-signaal tegen te gaan. De mixer wordt dan volledig overstuurd.
Als laatste wat tips voor het afregelen van het spoelblok.
Zet voor het afregelen de Bandspread-regeling op minimale capaciteit, dat is op de onderste schaal 100.
Zet voor het afregelen de Antenna-adjust op halve capaciteit.
Bij in acht nemen van deze maatregelen klopt de schaal behoorlijk nauwkeurig.
Succes toegewenst!!
Hieronder nog wat documentatie in pdf-vorm.