R/106 of HRO/5

Een zeer bekende ontvanger van National Company in Malden (Mass. USA), de HRO.
Een ontwerp uit 1934 met een prachtige afstemknop. Het is een "General Coverage"-ontvanger. Het wisselen van band
geschiedt door het vervangen van de spoelbak aan de voorzijde. Het afstemmen gaat met een referentie-schaaltje op de
spoelbak zelf. Wel wat lastig, maar het werkt en went.
De naam HRO staat voor "Hellva Rush Order", ontstaan door de nogal krappe planning van de ontwikkeling van de ontvanger,
een zogenaamde "Rush order". Echter toen een van de topontwerpers, James Millen de National Company verliet vertelde hij
het "ware"verhaal. De naam voor het gebruikelijke papierwerk was "H O R" voor Hell Of a Rush. Maar aangezien iemand bij
National dat niet aanstond werden de letters geherschikt en werd het HRO gedoopt met bijpassend verhaal.

De R-106 in volle omvang.


De voorkant met de afstemknop en een spoelbak ( Coilset ). Totaal bestaan er 13 coilsets:

     
A 14 - - 30 MHz met bandspreiding 28 - - 29,7 MHz
B 7 - - -14,4 MHz met bandspreiding 14 - - 14,4 MHz
C 3,5 - - 7,3 MHz met bandspreiding 7 - - 7,3 MHz
D 1,7 - - 4 MHz met bandspreiding 3,5 - - 4 MHz
JA 14 - - 30 MHz  
JB 7 - - -14,4 MHz  
JC 3,5 - - 7,3 MHz  
JD 1,7 - - 4 MHz  
E 900 - - 2050 kHz  
F 480 - - 960 kHz  
G 180 - - 430 kHz  
H 100 - - 200 kHz  
J 50 - - 100 kHz  

Met geopende klep, deze is van messing gemaakt en "lood"-zwaar.

Het apparaat was eigenlijk voor radioamateurs bedoeld, maar door een gebrek aan goede ontvangers
in Engeland, bij het begin van de tweede wereldoorlog, werden ze voor militaire doeleinden ingezet en kregen
het typenummer R-106.
Louis Meulstee heeft het apparaat uitvoerig beschreven in zijn "Wireless for the warrior" Volume 3.

De eerste typen hadden een meter met een S-punten schaal, deze werd later vervangen door
een 1 mA-type, zoals hier afgebeeld.

Het typeplaatje met serienummer 318, gemaakt in 1944. Het serienummer staat ook in het chassis
bij de antenne-ingang.
Voor meer informatie over de verschillende HRO-uitvoeringen verwijs ik U graag naar :National HRO ontvangers

De ontvanger van boven gezien, de buizenbezetting is als volgt:

 

Buis-type Functie
   
6D6 1. HF-trap
6D6 2. HF-trap
6C6 Mengtrap
6C6 Lokale oscillator
6D6 1. MF-trap
6D6 2. MF-trap
6B7 Detector, AVC en 1. LF-trap
42 LF-versterker
6C6 BFO

 

De middenfrequentie ligt op 456 kHz. met kristal-filter.

Een blik op de afstemcondensator met vertraging (in de grijze behuizing).


Op de linkse entree bevindt zich de aansluiting voor externe aansturing van het plaatspanningscircuit.
aangezien hier 250 Volt op staat is, is het raadzaam hier niet aan te komen.

De linker zijkant van de ontvanger.

De rechter kant, wat de letters betekenen is niet bekend, het is niet de originele staat.

Aan de onderkant is te zien dat er redelijk in gewerkt is. De meeste condensatoren zijn vervangen
door modernere types en ook een aantal weerstanden heeft het zelfde lot ondergaan. De grijze doos
midden boven is de behuizing van de coilset. Links de trimmer van de BFO.

Op deze afbeelding zijn een aantal coilsets te zien. De exemplaren met twee krommes erop
zijn de types met bandspreiding.

Hierboven een voorbeeld van een schaal van 0,9- 2,05 MHz.

Hier zijn de brugjes van de bandspreiding te zien.

De schroefjes die zich in de linker brugjes bevinden, moeten verplaatst worden naar de rechtse
gaatjes om in de bandspreiding-instelling over te gaan. Ik heb dit met de 80 meterband gedaan
en het resultaat is bijzonder. Van 3,5 to 4 MHz, draai je je suf aan de afstemming.

Deze coilset bestrijkt het hoge gedeelte van de middengolf, van 0,9 tot 2,05 MHz. de 1,8 MHz.
amateurband, is uitstekend te ontvangen.

Een gezicht op de lege bak waar de coilset in geplaatst dient te worden.

De prestaties van deze ontvanger zijn uitstekend te noemen, zelfs in deze tijd van enorme zender-
dichtheid is de selectiviteit en gevoeligheid uitstekend.

 

 

De Voeding

De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Op een technodag van de SRS in Kootwijkerbroek een echte
HRO-voeding op de kop getikt. Welliswaar voor te veel geld, maar dat doet er niet toe.
De eigenaar beweerde dat het een originele voeding was die voor de BC-348 gebruikt werd. Dat was een
heel klein beetje waar, want het binnenwerk was zodanig gewijzigd met een toegevoegde trafo, dat er
ca. 300 Volt anodespanning uit kwam, met ongeveer 24 Volt aan gloeispanning. Dit is voor een 28 Volts-versie
van een BC-348 zeker geschikt, maar niet voor mijn HRO-5 of R-106, die vindt 6,3 Volt genoeg.
Dus eerst maar eens de trafo er uit gesloopt en de bedrading weer in oude staat gebracht.
Het werkt, hoewel dat met de staat van de trafo nogal twijfelachtig was.

Dit is hem dan, model hondenhok.

Type 697, dit type is ook geschikt voor 220 Volt, hoewel dat er niet op staat. De primaire van de trafo bestaat uit twee 110 volt wikkelingen.

De beide blokken bevatten twee trafo's en de smoorspoel. De linker zorgt voor de 5 Volt voor de gelijkrichter en voor 6,3 Volt voor de andere buizen.
De rechter trafo bevat de hoogspanning en de smoorspoel.

De achterkant met waarschijnlijk een nieuwer type condensator.

Hier is de gelijkrichter te zien, het moet een type 80 zijn, maar het is een GZ34, maar die doet het ook prima. Verder is aan de zijkant te zien
dat de trafo het wel eens redelijk zwaar heeft gehad.

Via dit gat aan de onderkant kon de buis worden vervangen.

En hier nog een plaatje van de bijzondere vorm van het kastje.