De HF-zender/ontvanger TR-1196-B

 

De TR 1196 is een kristal gestuurde 4-kanaals HF-zender - ontvanger ontworpen voor R.A.F-gebruik tijdens WW2. Hij werd geproduceerd in 4 verschillende versies, TR1196/A/B/C. Ze werden gemaakt voor 12 of 24 volt .
De sets waren ontworpen voor afstandsbediening in vliegtuigen en waren na de oorlog, toen ze in grote aantallen op de surplus-markt werden uitgebracht, nogal beperkt in hun bruikbaarheid. Helaas waren ze vanwege de constructiemethode niet gemakkelijk aan te passen voor hobbygebruik. De meeste exemplaren werden dan ook gesloopt voor de bruikbare onderdelen zoals de vier rolspoelen van de zender.
De uitrusting werd in een grote verscheidenheid aan vliegtuigen gebruikt, zoals o.a de Spitfire, Hurricane, Lancaster, Sunderland, Catalina, Swordfish and Avenger,

1. Algemene gegevens

2. Totale set met mounting.

3. Powersupply

4. Ontvangergedeelte

5. Zendergedeelte

6. Antennesysteem

7. Nabeschouwing.

1. Algemene gegevens

Doel: Een lichtgewicht, zelfstandige, kristal gestuurde RadioTelephony en Modulated CW zender-ontvanger voor het gebruik in een vliegtuig of als grondstation. Bij aanwezigheid van alle kristallen kan de set worden afgestemd op vier "Spot-frequenties". Met de drukknop-afstandbediening, type 4, kunnen de vier kanalen gekozen worden. (Knoppen A, B, C, D en OFF) Het frequentiebereik loopt van 4.3 tot 6.7 MHz.voor de A-serie. De B en C serie, die bestemd waren voor Coastal Command, waren op kanaal A uitgerust met een kristal voor 2,41 MHz. en de rest voor 4,3 tot 6,7 MHz.
Het bereik van de set bedroeg bij air-to-ground 50 mijlen op 2000 feet, air-to-ground 35 mijlen op 2000 feet (Alleen kanaal D) en air-to-air 30 mijlen op 2000 feet.

Door op de afbeeldingen te klikken wordt een grotere afbeelding verkregen.

2. De totale set met mounting.

Het geheel opgebouwd op een type 15 Chassis Assembly, de kant met de antenne-aansluiting en het typeplaatje. (Type 16 voor de TR-1196 en 1196-A)

Bovenaanzicht van de set, links de zender en rechts boven de ontvanger. Rechts-onder de voeding met de rotary-transformer.

De andere zijde met de elektrische aansluitingen.

Deze set is als 24 Volts versie uitgevoerd.

Deze instructies zijn aangebracht op de middendeksel van het basis-chassis.

Op de zelfde deksel staat ook de type-aanduiding, Ref-No. 10D/13165 en het serienummer. 37181.

Dit houd je over wanneer alle units verwijderd zijn. De onderplaat is van massief staal, zwaar dus.

De andere kant met de connectors.

Dit zijn die connectors, de bovenste is voor de voeding 24 Volt, de middelste waarschijnlijk voor de telefoon en sleutel-aansluitingen.
De onderste naar de afstem-unit, remote-control Type-4..

De plaats van de zender. In het grote, ronde gat bevindt zich de aandrijving voor de kanaalkeuze. De zespolige connector onder is voor de elektrische verbindingen
Links, midden de pen voor de antenne-aansluiting. .

Links is de plek voor de voedings-unit en rechts voor de ontvanger. Ook hier weer een rond gat voor het afstem-mechaniek en ook een pen voor de antenneaansluiting..

In het middelste deel is de afstem-mechanica onder gebracht, tevens zijn hier de verbindingen tussen de units en de aansluitpluggen naar buiten gemonteerd. Normaal wordt dit gedeelte afgedekt met de reeds eerder getoonde klep met de instrukties.

Terug naar begin van de pagina.

 

De voedings-unit.

Type 87 Power-unit voor 24 volt bedrijf.

Zijaanzicht met de grote, ronde gaten die afgedekt zijn met een stuk gaas. Er zijn ook uitvoeringen met rechthoekige openingen.

Het binnenwerk met de rotary transformer ( Ook wel dynamotor genoemd). Met het modificatie-plaatje.

De linker kant voorziet in de 6,3 Volt en 250 Volt terwijl de rechter kant gevoed wordt met 24 Volt boordspanning.

Rechts onder het handvat waar mee de unit uit het rack wordt getrokken. De twee schroeven dienen voor het vastzetten.

Gezicht op de andere kant met de 6-polige Jones-connector voor de elektrische verbindingen.

Rotary transformer Type 52, Ref-Nr. 10K/563 .Input 24 Volt bij 2,5 Amp. , output 6,5 Volt bij 2,5 A. en 250 Volt bij 50 mA.

De geopende onderkant met allerlei middelen om de zaak te ontstoren.

Het typeplaatje van de Power unit type 87  24 Volt. Ref-No. 10K/201, serienummer 37028.
Er bestaat ook een type 104, dat is een 12 Volt-versie die 5 Amp. consumeert.

Terug naar begin van de pagina.

 

Het ontvangergedeelte.

De ontvanger van het type 73 gebruikt het antennecircuit van de zender als ingangsfilter voor de HF-versterkertrap. De secundaire van de HF-trafo in de anodeleiding van de HF-buis, een VR53 wordt dmv vier afstemcondensatoren samen met de HF-oscillator kristallen door het selectie mechanisme geselecteerd.
De mengbuis, een octode, VR57 is tevens de kristal-oscillator-buis in een Piierce-schakeling. Deze buis levert het MF-signaal van 460 kHz via de IF-trafo aan de MF-versterker V3, een VR53 en aan de AGC-versterker V4, VR56.V3 is weer gekoppled aan de diodes van de detector V6, VR55. Deze buis is tevens de LF-output versterker met een uitgangstrafo die een aansluiting mogelijk maakt met 150 of 600 Ohm impedantie. Vanaf een primaire aftakking van de trafo kan ook de modulatiespanning afgenomen worden. (Imp. 20000 Ohm.). De buizen V5 en V6 worden tevens gebruikt als deel van de modulator bij zenden.

Bovenaanzicht van de ontvanger.

Front van de type 73 ontvanger.

Type 73, Ref-Nr. 10D/1228 met het serienummer 39759.

De twee MF-trafo's. Verder de potmeter R A (Receive Attenuation) die in serie staat met de kathodeleidingen van V2 en V3. Bij ontvangst is deze potmeter kortgesloten en werkt de ontvanger normaal, bij zenden gaat het key-contact open en worden de beide buizen afgeknepen zodat de ontvanger nagenoeg niets doet.

De zijkant met open gewerkt afstem-gedeelte.

Het zelfde als boven, maar nu met afgesloten afstemkring-ruimte.

Op deze foto de 10-polige Jonesplug en de aandrijfschijf van de kanaalkeuze. In de uitsparing van de schijf valt de meeneem-pal van de kanaalkeuze aandrijving.

Bovenaanzicht met de plek voor de vier kristallen.

De onderkant met alle componenten.

Overzicht met componentenlijst in de onderplaat geplakt, wel handig!!

Vooraanzicht met de volume-regelaar en bovenop het gesloten kapje voor de kristallen.

Schema van de ontvanger.

Terug naar begin van de pagina.

 

Het zendergedeelte.

De zender, type 49, is een kristal gestuurde oscillator die een anode-schermrooster, klasse C geneutraliseerde HF-powerversterker aanstuurt. Dat Power valt nogal mee, een paar wattjes misschien...
De modulatorbuis wordt gestuurd door een submodulator die bestaat uit de buizen V5 en V6 van de ontvanger. De modulator kan tevens fungeren als een toon-oscillator van ca. 800 tot 1500 KHz door het MCW-relais te bekrachtigen. De vier antenne-afstem-spoelen worden gekozen door de kanaal selector-motor.

De bovenkant van de zender. De klep waar onder de kristallen zich bevinden is gesloten.

Met geopende klep, de letters A,B.C en D corresponderen met de bijbehorende kanalen.

Type 49, Ref-Nr. 10D/1230. Serienummer 39613

De vier mooie rolspoelen en de kanaalkeuze-schijf met uitsparing voor de aandrijving vanaf de mounting. De voorste buis is de krachtbron voor het HF-zendersignaal. De kristal-oscillator is een VR-91 (EF50), de PA-tetrode is een VT-501 en de modulator is een VT-52.

De zijkant met diverse spoelen.

De modulatorbuis V3 met rechts daar van de modulatietrafo.

De keuzeschakelaar van de kanalen met daar naast de rode oscillator-buis V1. Het relais naast de rode buis is het MCW-relais.

Bovenaanzicht met kristal-houders.

De onderkant van de zender.

De componenten aan de onderkant met de waarden.

Het schema van de zender.

Terug naar begin van de pagina.

Het antennesysteem.

Het antennesysteem, bij gebruik in de lucht is de vaste antenne ca 28 feet lang en de capaciteit tussen 45 en 140 pF.
Bij gebruik op de grond kan een vertikale enkele draad van 240 feet/ freq. in MHz worden opgezet. Via een condensator van 125 pF wordt de antenne gekoppeld aan de zenderuitgang en een condensator van 500 pF wordt tussen antenne en aarde geschakeld.

Terug naar begin van de pagina.

Nabeschouwing.

De gebruikte types zender en ontvanger zijn bij de TR-1196-B uitvoering de types 49 en 73. Waarschijnlijk worden voor de types TR-1196 en TR-1196-A resp. de types 22 en 25 gebruikt.

De set kon ook samen met de Intercomversterker A-1134 gebruikt worden bv. samen met de combinatie T1154 en R-1155.

De afstemprocedure: Eerst moet de zender worden afgestemd. Breng de benodigde kristallen aan en zet het tellermechanisme (van de antennespoelen) op 0-0.
Schakel over op transmit.
Druk de tune-knop in, terwijl de de kanaal PA-spoel wordt ingesteld tot een maximaal branden van het indicatielampje.
De modulatie kan getest worden door de microfoon in te schakelen en er in te spreken, hierbij moet er een helderheidsvariatie optreden van het lampje.

Ombouw voor amateur gebruik: De enige amateurband die met deze set kan worden bestreken is de 60 meterband en je hoeft je gen zorgen te makenover het maximaal toegestane vermogen. De bandbreedte in AM zal misschien wat klachten opleveren bij mede radio-amateurs. Je zou de set aan kunnen passen voor alleen CW, maar dan moet de ontvanger uitgebreid worden met een BFO.
De ontvanger ombouwen voor continue afstemming komt overeen met een zeer grote ingreep. Het frontend zal moeten worden voorzien van de nodige afstem-C's en spoelen en het zelfde geldt voor de ombouw van de kristal-oscillator.
Een goede raad, laat alles zoals het is en geniet van dit moois.

Terug naar begin van de pagina.

Flag Counter