De TF-2002B van Marconi. een prachtige meetzender met een behoorlijk gewicht. Dit exemplaar heeft ook een lange reis vanuit het Groningse Doezum naar Goor gemaakt. De verhuizing van het rustige dorpje in het Noorden naar de hectiek van het Twentse Haagje is hem slecht bevallen. Gelijk na aankomst werd de oude TF-2002, die niet goed meer werkte, vervangen door dit exemplaar. Bij het inschakelen van de meetzender klonken er al vreemde geluiden uit de luidspreker van de Calibrator. Maar ja, na zo'n reis denk je ook: "Hij zal wel even moeten wennen". Nu was dat in eerste instantie ook zo. Hij werkte weer goed Echter na een week of twee deden zich weer vreemde problemen voor, maar dat komt wat later aan bod. Eerst de machine maar eens uit elkaar gehaald en bekeken, dat ziet er heel mooi en degelijk uit. Binnenkort volgt de beschrijving en gedeeltelijke reparatie-avonturen van de wat oudere TF2002.
Maar wat doet het apparaat eigenlijk? Het is een signaalgenerator met een bereik van 10KHz to 72 MHz in acht bereiken. Het mooie is dat de schaal eigenlijk aan één stuk doorloopt. Ben je aan het eind van de schaal naar de rechterkant, dan moet je bij de volgende band weer naar links zwengelen en dat is heel handig. Je gaat dus steeds heen en weer. Hij kan AM of FM gemoduleerd worden met een naar eigen smaak ingestelde zwaai, verder kan het instrument met een externe spanning aangestuurd worden zodat er ook mee gewobbeld kan worden. Bij het bestuderen van de handleiding zie je een enorm aantal functies. Dus voor de liefhebber is er onder aan de pagina een pdf met de handleiding. ( 11 MB )
Het vooraanzicht van de machtige machine.
Het front bestaat uit drie delen, de bovenste etage met netschakelaar, carrier aan/uit, mode-switch en carrier-levelinstelling met rechts de mogelijkheden voor amplitude-modulatie Het donkere deel in het midden is de afstemschaal met de bandenschakelaar en de onderste verdieping heeft de aansluitingen voor externe sturing en instelling, incremental frequency-adjustment en in het midden de heel erg mooie verzwakker. Rechts zijn dan nog de calibrator en de signaal-uitgang met helemaal rechts de counteroutput. Het ziet er allemaal heel logisch en overzichtelijk uit.
Details van het bovenpaneel (links).
De rechter zijde, de teksten spreken voor zich zelf.
En op deze foto is de mooie schaal te zien. Je ziet ook aan de schaaluiteinden pijltjes staan die naar het volgende bereik wijzen.
De onderste verdieping. Het manual geeft een verklaring van de functies.
Een blik op de prachtige verzwakker, die volgens de kenners ver boven de 100 MHz werkt.
De kristal-calibrator met de bijbehorende bereikschakelaar. De level-instelling betreft het geluid dat uit de, onder in de kast gemonteerde, luidspreker komt. Voor de echte zwevings-nul fanatici een hoofdtelefoonuitgang zodat je ook nog de hele lage frequenties kunt horen.
De achterkant met netaansluiting en een voorziening voor batterijvoeding.
Uit- en ingangen van modulator-oscillator-output en de delta f/Leveling, die - 6,75 Volt is een heel kritisch iets, maar daarover later meer.
De generator heeft ook nog een schakelaar om van normaal naar breedband FM te schakelen.
Aande onderkant nog een voorziening om de generator schuin op te stellen.
Het vereenvoudigde blokschema.
De bovenkant, met blik op de condensatoren van de Wien bridge-oscillator voor de modulatie. Onder de connector bevindt zich de box voor de oscillatoren. Dit gedeelte is zo degelijk uitgevoerd dat het qua gewicht ongeveer tweederde van het totaal bedraagt.
Kast weggehaald en het midden is leeg. De complete oscillator-unit is verwijderd en daarmee een hoop ellende.
De connector, waar volgens internetcommentaren veel ellende mee is, slechte contacten en afgebroken verbindingen. Bij geen van mijn (drie) meetzenders was daar iets mee aan de hand.
Board 29, capacitor-board voor de wien bridge oscillator.
De grijze kast is de verzwakker. Links daarvan de luidspreker van de calibrator. Links boven de voedingstrafo met in het midden een dikke afvlak-elco en rechts daarvan de -15 Volt power-supply.
Luidspreker-rooster
Aansluitingen (BNC) van de oscillator-box.
Zijkant met A3, de AM-driver en onder de A4, delta f control-supply.
AM-driver
delta f control-supply
De andere kant met boven A2, Modulation Oscillator en onder A3, Modulation drive and monitor.
A2, Modulation Oscillator.
A3, Modulation drive and monitor.
Hier nog een blik op de netvoeding.
Net-transformator en afvlak-elco en één aansluiting van de verzwakker.
De vele aansluitingen bevinden zich op het A30-board, coarse tracking potentiometer-board.
Hier ziet U het binnenwerk van de RF-unit. De loodzware kast is hier verwijderd. Dit is de bovenzijde.
De onderkant van de RF-unit.
De bron van héél veel ellende, de filter units A7 en A8 met rechts de calibrator.
Filterboard A7. De keramische condensatoren van 0.1 muF/35 Volt schijnen vaak defect te zijn, maar wat erger is, de potkernen. Deze zijn vanwege hun vrij hoge zelfinductie ( bv. 120 en 340 mH ) en kleine afmetingen gewikkeld met een zeldzaam soort apenhaar. Op zich is dat geen probleem. De Marconimedewerkers hebben de uiteinden echter voorzien van afschermkousjes die na verloop van tijd hard worden en één worden met het draadje. Je hoeft er maar naar te kijken en ze breken af. Ook een ferme beweging van de generator kan al vernietigende gevolgen hebben voor de spoeltjes. Er gloort echter een lichtpuntje aan de horizon, de firma KENT Electronics in Hoek (Zeeland) heeft nog TOKO 10RB LF spoelen en voor heel weinig een zak met 0,1 muF condensatoren. En de medewerking van de eigenaar van Kent is van extreme kwaliteit, hartelijk dank Rinus, voor al je documentatie en andere zaken.
Voor unit A8 geldt hetzelfde als voor A7.
De calibrator met 1 MHz kristal en een uitgekiend systeem van 10-delers met weinig componenten, ik ben er nog steeds niet achter hoe het precies werkt.
In het midden de aandrijving van de acht oscillator-units dmv. metalen banden. De afstemming(grof) geschiedt door permeabiliteits-verandering, de fijn-afstemming met varicaps.
Dit is de inhoud van zo'n oscillator. De schakelingen komen alle acht vrijwel overeen, echter bandafhankelijk zijn er wat verschillen.
Nogmaals een blik op de mechanische afstemming. Rechts is een deel van de breedband RF-versterker te zien.
De andere kant toont A26, de ALC and envelope feedback-schakeling. Een heel vernuftig ding waarvan ik globaal wel ongeveer weet wat er gebeurt, maar de details me nog niet helemaal duidelijk zijn.
Het grootste deel van deze A26 bestaat uit een ingewikkelde brugschakeling, die de carrier-level-meter aanstuurt, maar ook de breedband-versterker aanstuurt en moduleert. De ingestelde modulatiediepte blijft constant wanneer de carrier-level gevarieerd wordt.
Maar ja, wat was nu de oorzaak van alle instabiele oscillatorsignalen en calibratorgepiep???? Na heel lang zoeken bleek de -6,75 Volts-voorziening verschrikkelijk instabiel te zijn. Dus de eerste gedachte om de iC's te vervangen werd direct uitgevoerd. Helaas bracht dat geen verbetering, dus nu vier stuks CA3046 op voorraad. Het heeft heel lang geduurd voor ik in de gaten had waar de varierende stroomconsumptie van de min 6,75 Volt vandaan kwam. De stroom varieerde van 100 mA tot 500 mA. Het leek echt op een defecte condensator. En waarachtig, die vond ik ook, aan een schakelaar van het voorpaneel.
Helemaal blij de schuldige te hebben gevonden. Er kwam een soort witte prut uit de behuizing. Het zag er niet gezond uit, dus dit exemplaar vervangen door een wat beter type. Nog eens de stroom gemeten en ja hoor, perfect.
Alles in elkaar gezet en getest, het werkte weer. De zware kast weer op zijn plek gezet en tevreden een glaaje wijn gedronken. Volgens mijn vrouw was ik te enthousiast, dat kon niet goed gaan.........
De grootte van de elco van 10 muF.
De plek waar de vervanging zit. Hier overigens nog verkeerd gemonteerd maar dat werd snel gecorrigeerd.
Mijn vrouw kreeg dus gelijk, want de volgende dag, op het punt te staan van het genieten van zo'n mooie generator, zonk mij de moed in de schoenen. De fout was weer terug. Eerst maar eens tot 10 geteld en daarna besloten om er voorlopig maar niets aan te doen en de oude TF2002 maar weer te gebruiken.
Echter na verloop van tijd gaat het kriebelen en komt mijn eigenwijsheid naar boven en zal kost wat het kost de fout gevonden worden. Dus weer opnieuw alles uit elkaar en toen maar eens de schakelaars links-onder gedemonteerd. En wat is de oorzaak, weer van die slechte afschermkousjes, verteerd en verkoold tegen de metalen delen van de schakelaar. Je ziet duidelijk waar de spanning heeft staan vonken. Ik was eigenlijk niet van plan te vertellen dat ik weer heel blij de kast heb dicht gemaakt en hem weer moest openen om te constateren dat de andere zijde van de schakelaar het zelfde euvel had. De foto's onder geven een beeld van de brandplekken op de schakelaar.
Vlakbij het dek van de schakelaar de sluiting.
Hier de andere kant van de schakelaar, waar het nog beter te zien is. Je moet er maar op komen.
Voor de reparateurs onder ons, het manual van de TF2002B staat HIER in pdf. Met heel veel dank aan Colin Mclaughlin die mij de documenten ter beschikking stelde en aan Rinus Jansen van Kent Electronics die mij eveneens een flink portie documenten stuurde. Verder nog een reparatietip "repairing the TF2002B". En nog de military partslist van de 2002B
Voor de bezitters van een TF-2002 hier het manual: TF-2002